Uchwały popierające dążenie gliwickiego Centrum Onkologii do usamodzielnienia przyjęło w ostatnim czasie wiele samorządów w woj. śląskim: Jaworzna, Krzanowic, Mierzęcic, Gliwic, Godowa, Sławkowa, Nędzy, Toszka, Bestwiny, Czechowic-Dziedzic, Imielina, Bierunia, Lublińca oraz Sejmik Województwa Śląskiego. Jednak ostatnie wydarzenia bardzo komplikują ideę utworzenia samodzielnego instytutu – zarówno przeciwnicy jak i zwolennicy przedstawiają swoje argumenty. W doniesieniach prasowych ukazują się artykuły nawiązujące do trudnej sytuacji w IO Oddział w Gliwicach. Wielu z nas trudno zrozumieć, dlaczego nie może zostać oddzielony od centrali w Warszawie i utworzony samodzielny Śląski Instytut Onkologii w Gliwicach?
Poniżej kilka wybranych artykułów pochodzących z aktu prawnego Ustawa o instytutach badawczych ze strony internetowej isap.sejm.gov.pl
Z ustawy tej wynika, że tylko i wyłącznie wola Rady Ministrów na wniosek ministra nadzorującego (również może nastąpić na wspólny wniosek rady naukowej i dyrektora instytutu po zasięgnięciu opinii zakładowych organizacji związkowych złożony ministrowi nadzorującemu) może dokonać utworzenia samodzielnego Śląskiego Instytutu Onkologii w Gliwicach.
Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych Dz.U. 2010 nr 96 poz. 618 (tekst jednolity Dz.U. 2016 poz. 371 z dnia 29 lutego 2016)
(kilka wybranych artykułów)
Art. 1. 1. Instytutem badawczym w rozumieniu ustawy jest państwowa jednostka organizacyjna, wyodrębniona pod względem prawnym, organizacyjnym i ekonomiczno-finansowym, która prowadzi badania naukowe i prace rozwojowe ukierunkowane na ich wdrożenie i zastosowanie w praktyce, zwana dalej „instytutem”.
Art. 3. Instytut prowadzący badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk medycznych uczestniczy w systemie ochrony zdrowia
Art. 7. 1. Instytut może zostać połączony z innym instytutem, podzielony, zreorganizowany, przekształcony w instytucję gospodarki budżetowej działającą na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.) lub zlikwidowany, jeżeli minister nadzorujący uzna, że łączenie, podział, reorganizacja, przekształcenie lub likwidacja instytutu są uzasadnione merytorycznie, organizacyjnie i finansowo, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5.
2. Łączenie, podział, reorganizacja lub likwidacja instytutu może nastąpić również na wspólny wniosek rady naukowej i dyrektora instytutu po zasięgnięciu opinii zakładowych organizacji związkowych złożony ministrowi nadzorującemu.
3. Rada Ministrów na wniosek ministra nadzorującego, złożony po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw nauki, w drodze rozporządzenia, dokonuje połączenia, podziału, reorganizacji, przekształcenia lub likwidacji instytutu.
4. Przekształcenie, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się na podstawie niniejszej ustawy
5. Do utworzenia instytucji gospodarki budżetowej, poprzez przekształcenie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
Art. 8. 1. Utworzenie instytutu jest poprzedzone postępowaniem przygotowawczym mającym na celu ocenę potrzeby oraz warunków jego utworzenia.
2. Minister właściwy ze względu na planowaną działalność instytutu powołuje zespół roboczy do przeprowadzenia postępowania przygotowawczego. Zespół roboczy przedstawia ministrowi opinię w terminie 3 miesięcy od dnia powołania.
3. Połączenie, podział, reorganizację, przekształcenie lub likwidację instytutu poprzedza postępowanie przygotowawcze mające na celu ocenę potrzeby oraz warunków jego połączenia, podziału, reorganizacji, przekształcenia lub likwidacji.
4. Minister nadzorujący powołuje zespół roboczy do przeprowadzenia postępowania przygotowawczego. Zespół roboczy przedstawia ministrowi opinię w terminie 3 miesięcy od dnia powołania.
5. Opinie w sprawie połączenia, podziału, reorganizacji, przekształcenia lub likwidacji instytutu przedstawiają ministrowi nadzorującemu również rada naukowa oraz dyrektor instytutu.
6. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb tworzenia, łączenia, podziału, reorganizacji, przekształcenia lub likwidacji instytutów, w tym:
1) komisyjny tryb ustalenia stanu majątkowego i organizacyjno-prawnego instytutu,
2) uregulowanie zobowiązań,
3) zabezpieczenie roszczeń pracowniczych,
4) zagospodarowanie mienia
– mając na celu poprawę jakości prowadzonych badań naukowych i wdrożeń oraz potencjału naukowego instytutu, a także racjonalne gospodarowanie środkami finansowymi oraz majątkiem instytutu.
Art. 9. 1. Instytut, w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, może być:
1) przekształcony w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk – po podjęciu uchwały w tej sprawie przez Prezydium Polskiej Akademii Nauk, w trybie określonym w art. 44 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2015 r. poz. 1082);
2) włączony do uczelni publicznej – po uzgodnieniu z właściwymi organami uczelni;
3) włączony do instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk – po uzgodnieniu z dyrektorem tego instytutu naukowego oraz z Prezesem Polskiej Akademii Nauk.
2. Przekształcenie instytutu w instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk lub jego włączenie do uczelni publicznej albo do instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk dokonuje Rada Ministrów z własnej inicjatywy albo na wniosek ministra nadzorującego, po uprzednim zasięgnięciu opinii dyrektora lub rady naukowej instytutu przekształcanego lub włączanego.
Art. 12. 1. Instytut może podlegać komercjalizacji lub prywatyzacji bezpośredniej.
2. Spółka powstała w wyniku komercjalizacji instytutu może podlegać prywatyzacji pośredniej.
3. Do komercjalizacji i prywatyzacji instytutu stosuje się przepisy o komercjalizacji i prywatyzacji, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5.
4. Komercjalizację lub prywatyzację instytutu poprzedza postępowanie przygotowawcze mające na celu ocenę celowości oraz warunków jego komercjalizacji lub prywatyzacji.
5. Decyzję o komercjalizacji instytutu może podjąć minister nadzorujący w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw nauki, z inicjatywy własnej lub na wniosek dyrektora, po zasięgnięciu opinii rady naukowej. W przypadku prywatyzacji bezpośredniej zadania i kompetencje organu założycielskiego określone w przepisach, o których mowa w ust. 3, wykonuje minister nadzorujący.
Art. 14. 1. W stosunku do instytutów, z wyłączeniem instytutów uczestniczących w systemie ochrony zdrowia, może być ogłoszona upadłość.
Źródło: isap.sejm.gov.pl
Zdjęcia: własne